IN CUI
È RICORDATO LEONARDO DA VINCI
Il signor
avvocato Emilio Seletti testè accennato mi ha gentilmente rimesso copia di un
documento autentico che si conserva nell’archivio del signor marchese
Massimiliano Stampa Soncino, e in cui per tre volte ricorre il nome di Leonardo
da Vinci. È un istromento rogato da Antonio Bombelli, notajo di Milano, in data
2 ottobre 1498, concernente una permuta tra i procuratori di Elisabetta
Trovamala vedova Crotto, per una pezza di terra, fuori di Porta Vercellina,
parrocchia di San Vittore al Corpo,
nelle coerenze della quale trovansi alcuni stabili di proprietà di Leonardo,
ricordati come dono del menzionato Duca. È nota la donazione fatta dal medesimo
Principe all’insigne pittore di una vigna nel suburbio di Porta Vercellina.
Essa è registrata in un libro dell’Archivio pubblico con queste parole:
«1499. 26 aprilis. Ludovicus Maria Sfortia dux Mediolani dono dedit
D. Leonardo Vincio florentino pictori celeberrimo pert. n. 16 soli seu fundi
ejus vineæ quam ab Abate seu Monasterio S. Victoris in Suburbano portæ
Vercellinæ proxime acquisierat, ut in eo spatio soli ejus arbitrio ædificare,
colere hortos, et quidquid ei, vel posteris ejus, vel quibus dederit ut supra,
libuerit, facere et disponnere possit.»[1]
Se la data di questa registrazione è esatta, dovrebbe arguirsi che la
donazione cui si accenna non fosse il primo atto di congenere liberalità del
Duca verso il grande artista; poiché, dal citato istrumento, che sotto si
riproduce, risulta che già nell’anno precedente Leonardo era in possesso di
altre pezze di terra avute in dono dallo stesso Principe.
Ecco il documento:
In Nomine Domini anno a Nativitate Ejusdem Millesimo quadringentesimo
Nonagesimo octavo indictione secunda die martis secundo Mensis octobris.
Cambium et permutationem inter sese modis et nominibus quibus infra
singulariter refferentes bona fide et sine fraude ad proprium liberum franchum
et absolutum ab omni onere ficto censu condictione prestatione et servitute
alicui dandis prestandis faciendis seu etiam substinendis fecerunt et faciunt
Magnifici et prestantissimi viri domini Antonius de Landriano Ducalis
Consiliarius et Thexaurarius Generalis filius quondam Magnifici Domini Accursij
Portæ Cumanæ Mediolani Parrocchiæ Sancti Cipriani. Brugoliuns Botta ex Dominis
Magistris Ducalium Intratarum ordinariarum filius quondam Magnifici Domini
Johannis Porte Verceline Mediolani Parrochiæ Sanctæ Mariæ ad Portam et
Gualtierius de Bottapetri Ducalis judex Datiorum filium quondam Magnifici
Domini Baptiste Porte verceline Mediolani Parrochie Sancti Johannis Supra
Murum, procuratore et mandatarios, et procuratorio et mandatario nomine
Illustrissimi Principis et Excellentissimi Domini Domini Ludovici Marie Sfortie
Angli Ducis Mediolani etc. Constituti per Instrumentum traditum et rogatum per
me Notarium infrascriptum Anno Indictione et Die in eo contentis parte una, et
Dominu Gabriel de Sujeho filius quondam Domini Johannis Porte Verceline
Mediolani Parrochie Sancte Marie Secrete procurator et procuratorio nomine
Magnifice Domine Elisabete de Trovamalis relicte quondam Magnifici Domini Luce
de Crottis constitutus per Instrumentum procure traditum et rogatum per
Henricum de Septara Notarium Mediolani die Mercurij quinto mensis Septembris
proxime preteriti seu Anno Indictione et Die in eo contentis parte altera.
In quoquidem cambio et permutatione dictus Dominus Gabriel dicto
nomine dedit et dat prefatis Dominis procuratoribes et mandatariis dicto nomine
presentibus stipulantibus et recipientibus petiam unam terre orti seu Zardini
sitan et jacentem in Porta Vercellina Mediolani Parrochie Sancti Martini ad
Corpus foris cui coheret ab una parte prefati Domini Domini Duci ab alia
Stangellini Canetarij et filiorum mediante Redeffoso ab allia illorum de
Vicomercato mediante accessio et ab alia Magistri
Leonardi pictoris salvo et reservato quod si erratum foret in predictis
coherentiis vel aliqua earum quod hoc propterea non noccat veritati nec veris
coherentiis sed semper steri et stari debeat veritati et veris coherentiis.
Prefati vero Domini Procuratores et Mandatarij dicto domine dederunt
et dant dicto Domini Gabrieli presenti et dicto nomine stippulanti et
recipienti perticas sex usque in septem videlicet inter Monasterium Sancti
Hieronimi et Leonardum Vincij pictorem
et quantacumque sit comprehendarum in dictis terminis terre vinee site in dicta
Porta Vercelina Mediolani Parrochie Sancti Martini ad Corpus foris ex de porta
una terre vinee magne nuncupate Sancti Victoris quibus porticis sex usque in
septem coheret ab una parte Monasterij seu bona data per prelibatum Principem
Monasterio Sancti Hieronimi ab alia Magistri Leonardi seu bona data per
prelibatum principem dicto Magistro
Leonardo Vincio pictori ab alia prefati principis salvo errore coheret ut
supra. Item omnia jura axia accessia usus vias
utilitates et comoditates ingressus regressus et egressus pertinentias et
spectantes dietis omnibus et superius visisim in cambium datis et prefatis
Dominis cambiantibus dictis modis et nominibus singulariter refferendo in eis
et eorum causa et occaxione.
CAIMI A.
(Trascrizione eseguita da Giancarlo Mauri)
L'intera monografia si può leggere e/o scaricare (Pdf) qui:
https://independent.academia.edu/GiancarloMauri
Nessun commento:
Posta un commento